Dziś jest Światowy Dzień Sanitarny

Według ostatnich danych dostęp do telefonów komórkowych na świecie jest większy niż dostęp do czystej wody do picia. Światowy Dzień Sanitarny ma na celu podkreślenia jak dużą rolę odgrywa w dzisiejszym świecie zapewnienie poprawnych warunków sanitarnych. Największy problem braku dostępu do sieci wodociągowych i kanalizacyjnych jest w nierozwiniętych krajach, głównie w Afryce i Azji, ale trzeba mieć świadomość, że w Polce takie problemy także występują. Na koniec 2008 r. na terenach wiejskich dostęp do sieci wodociągowych miało około 70% mieszkańców a do sieci kanalizacyjnej niecałe 20%. Obecnie sytuacja jest znacznie lepsza i wg danych z GUS na koniec 2015 roku dostęp do sieci wodociągowej na terenach wiejskich ma około 85% ludności, w miastach 96,5%. Z sieci kanalizacyjnej może korzystać około 40% mieszkańców wsi i blisko 90% mieszkańców miast.

Żyjemy w XXI wieku i, jak widać z powyższych danych, mamy jeszcze wiele do zrobienia w zakresie zapewnienia podstawowych standardów sanitarnych.

Dziś jest Dzień Sołtysa

Coroczne święto, obchodzone w celu wyrażenia uznania wszystkim sołtysom, czyli przedstawicielom lokalnych, zwykle wiejskich społeczności. Sołtysi pojawili się już w średniowieczu – wyznaczani byli przez feudalnych panów, a ich głównymi obowiązkami było zbieranie czynszu i przewodniczenie ławie wiejskiej. Pełnili oni również rolę wiejskich sędziów. Z czasem ich mocna pozycja została częściowo ograniczona. Po upadku komunizmu sołtys został organem wykonawczym sołectwa, czyli jednostki pomocniczej gminy. Obecnie sołtysa wybierają mieszkańcy danego sołectwa – zwykle zostaje nim osoba z miejscowej społeczności, która pozostaje na bieżąco w sprawach lokalnych. Współcześnie do obowiązków sołtysów, oprócz reprezentowania sołectwa na zewnątrz, należy m.in. zwoływanie zebrań wiejskich, realizowanie uchwał rady gminy czy też pobieranie podatku rolnego i leśnego. Co roku święto sołtysów staje się bardziej popularne na wsiach. W podziękowaniu za ich ciężką pracę i działania na rzecz mieszkańców organizowane są spotkanie (oficjalne i nieoficjalne), biesiady i konkursy. Wójtowie i burmistrzowie wystosowują uroczyste powinszowania – coraz częściej za pośrednictwem stron internetowych. W Polsce jest około 40 tysięcy sołtysów. Co ciekawe, przemiany obyczajowe nie ominęły obszarów wiejskich – jeszcze kilkadziesiąt lat temu sołtysami byli praktycznie wyłącznie mężczyźni, dziś panie stanowią prawie jedną trzecią w tej grupie. Pozostaje jednak problem tytułowania – słowo „sołtysowa” przez lata oznaczało żonę sołtysa. Dlatego pojawiła się sołtyska, która części kobiet nawet się podoba. Ciekawe, co na to wójciny…