Dziś jest Dzień Policjanta

Policja to największa formacja resortu spraw wewnętrznych i administracji. Każdego dnia ludzie w niebieskich mundurach czuwają nad bezpieczeństwem obywateli i pilnują porządku publicznego. By wykonać swoje obowiązki nierzadko ryzykują zdrowie lub nawet życie, dlatego w Dzień Policjanta warto spojrzeć na nich łaskawszym okiem. Nawet jeśli dopiero co dostaliśmy mandat za przekroczenie prędkości.


Narodziny Policji 

Święto Policji ustanowione zostało przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 21 lipca 1995 roku. Data 24 lipca upamiętnia rocznicę powołania w 1919 roku Policji Państwowej. Na mocy dekretu Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego powstała organizacja, która zunifikowała wcześniej istniejące formacje policyjne: Milicję Ludową i Policję Komunalną. W okresie dwudziestolecia międzywojennego formacja ta była wykorzystywana przede wszystkim do tłumienia demonstracji i strajków chłopskich. Interwencja ówczesnych stróżów prawa często kończyła się tragicznie dla protestujących.

W 1923 roku Policja Państwowa jako przedstawiciel Polski, znalazła się w gronie 20 założycieli Interpolu.

W 1939 roku korpus policyjny liczył około 30 tysięcy funkcjonariuszy. Po wybuchu II wojny światowej liczba ta drastycznie zmalała. W czasie kampanii wrześniowej zginęło prawie 2 tysiące policjantów. Około 12 tysięcy funkcjonariuszy trafiło do sowieckiej niewoli. Połowę z nich zamordowano wiosną 1940 roku. Spoczywają oni na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje, który jest największą policyjną nekropolią na świecie.


Granatowi policjanci
 
zaatakowaniu naszego kraju Niemcy ustanowili Policję Polską Generalnego Gubernatorstwa - według specjalnego dekretu wstąpić musieli do niej wszyscy przedwojenni policjanci. Większość z tych, którzy się nie podporządkowali, została pomordowana.

Tak zwana policja granatowa podległa niemieckiej policji porządkowej i zajmowała się m. in. rutynowymi patrolami, pilnowaniem porządku, ale i miała na sumieniu życie wielu osób. Mundurowi nie tylko uczestniczyli wraz z okupantem w łapankach, ale i zmuszeni byli asystować przy egzekucjach oraz brać udział w działaniach przeciwpartyzanckich. W stosunku do niemieckiego okupanta, policja granatowa nie miała praktycznie żadnych uprawnień, mogła interweniować jedynie w wypadku zabójstwa, ewentualnie w przypadku braku policji niemieckiej na miejscu zdarzenia.

Choć funkcjonariusze policji granatowej nie cieszyli się zaufaniem podziemia, to szacuje się, że około 25-30% policjantów było członkami lub jego współpracownikami, głównie Armii Krajowej. Policja Polska Generalnego Gubernatorstwa istniała do 15 sierpnia 1944 roku.


Milicja Obywatelska
 
7 października 1944 roku powołano Milicję Obywatelską. Szeregi formacji zasilili głównie partyzanci Armii Ludowej, żołnierze oddelegowani z Wojska Polskiego, członkowie Polskiej Partii Robotniczej, Polskiej Partii Socjalistycznej i Stronnictwa Ludowego. Jej zadaniem było utrzymanie ładu i porządku, walka z przestępczością oraz zapewnienie bezpieczeństwa publicznego. Ówczesny rząd bardzo pilnował, by wizerunek milicjanta i wspierających go Służb Bezpieczeństwa był pozytywny. Wmawiano społeczeństwu, że funkcjonariusze zajmują się chronieniem obywateli. Nie przeszkadzało to jednak wykorzystywać obu formacji do walki z opozycją i manifestacjami.

Milicjanci mieli swoje uroczyste święto w rocznicę powstania MO, czyli 7 października. ramach obchodów dekorowano funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa odznaczeniami państwowymi. Mimo tych „zabiegów" Milicja była negatywnie postrzegana przez społeczeństwo, a negatywny wizerunek nasilił się zwłaszcza w latach 80.

Ten stan rzeczy powoli zaczął się zmieniać dopiero w 1989 roku, kiedy nasz kraj odzyskał niepodległość. Wiązało się to ze zniesieniem Milicji, a więc i uroczystych obchodów.


Policja współcześnie 

6 kwietnia 1990 roku ponownie powołano Policję, nasza formacja przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia wróciła do struktur międzynarodowych (w 1952 roku Polska zerwała wszelkie kontakty z Interpolem). września 1990 roku Polska została ponownie członkiem Interpolu, a rok później wstąpiła do International Police Association.

Obecnie Policja to umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego.  Formacja ta podlega ministrowi właściwemu ds. wewnętrznych. Przełożonym wszystkich funkcjonariuszy Policji i pracowników cywilnych tej instytucji jest Komendant Główny Policji.

Policja składa się z następujących rodzajów służb: kryminalnej, śledczej, prewencyjnej, wspomagającej. W skład Policji wchodzą również: policja sądowa, Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, ośrodki szkolenia, szkoły policyjne, instytuty badawcze oraz wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne

Zadania Policji to przede wszystkim ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia, a także zapewnienie spokoju w miejscach publicznych, w transporcie i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach czy wykrywanie i ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń.

 
Centralne obchody Święta Policji 

Po odzyskaniu niepodległości w 1989 roku polska Policja kilka lat nie miała swojego oficjalnego święta. Awanse i wyróżnienia wręczano mundurowym w Dniu Niepodległości. Dopiero lipca 1995 roku, kiedy nowelizowano ustawę o Policji, ustanowiono także święto mundurowych,.
Święto ma na celu wyrażenie uznania dla policjantów za ich pracę oraz wspomnieć pamięć o poległych funkcjonariuszach na służbie. Choć datę wyznaczono na 24 lipca, to centralne obchody Święta Policji rozpoczynają się wcześniej. Wiążą się one bowiem z różnymi uroczystościami i rozłożone są na kilka dni.

Centralne obchody odbywają się w Warszawie i to w kilku miejscach: m. in. na Zamku Królewskim, w Komendzie Głównej Policji, na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego czy w Centrum Szkolenia Policji w Legionowie. W centralnych uroczystościach bierze udział prezydent, ministrowie i wiele osób związanych z Policją, rządem czy innymi służbami. Dzień Policjanta równocześnie obchodzony jest w całym kraju. Oto przegląd najważniejszych wydarzeń.


Pamięć o poległych 

Policjanci pamiętają przede wszystkim o swoich kolegach, którzy polegli na służbie. Jednym z najważniejszych i najbardziej wzruszających momentów podczas obchodów Dnia Policjanta jest uroczystość odbywająca przed obeliskiem „Poległym Policjantom - Rzeczpospolita Polska". W tym miejscu, przed gmachem Komendy Głównej Policji znajduje się urna z prochami policjantów pomordowanych przez NKWD i pogrzebanych w Miednoje. Przed tablicami i pomnikami składane są wieńce. Kwiaty składane są także na Grobie Nieznanego Żołnierza.

Hołd oddawany jest także w innych miastach, jak choćby pod poznańskim Pomnikiem Pamięci Pomordowanych Policjantów upamiętniającym 395 policjantów zamordowanych przez NKWD i Niemców w 1940 roku czy pomnikiem ku czci funkcjonariuszy Policji Państwowej pełniących służbę na terenie powiatu pruszkowskiego, pomordowanych w Katyniu w 1940 roku.


Odznaczenia, awanse i medale

Dzień Policjanta oprócz nostalgicznych momentów, ma też radośniejszą odsłonę, bo za taką należy uznać akty mianowania na wyższe stopnie policyjne i stanowiska służbowe, czy wręczanie odznaczeń. Najbardziej zasłużeni funkcjonariusze otrzymują m. in. Krzyże Zasługi za Dzielność, Medale za Długoletnią Służbę, Medale za Zasługi dla Policji oraz Odznaki Zasłużonego Policjanta. ń Policjanta jest dobra okazją, by absolwenci Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie złożyli ślubowanie.

Podczas uroczystości tradycyjnie ogłoszone zostaje również rozwiązanie konkursu „Policjant, który mi pomógł”. Jest to nagroda dla tych funkcjonariuszy, którzy nie zostawiają ludzi w potrzebie. Jest to tym bardziej cenne wyróżnienie, że kandydatów zgłasza społeczeństwo.


Nabożeństwa
 
W całej Polsce odprawiane są nabożeństwa w intencji Policjantów. W Warszawie msza odbywa się w Bazylice Świętego Krzyża przy ulicy Krakowskie Przedmieście. W Katedrze Prawosławnej św. Marii Magdaleny przy ul. Al. Solidarności odprawiana jest natomiast msza święta w intencji funkcjonariuszy i pracowników wyznania prawosławnego.

Nabożeństwa ą się również w całej Polsce, w wielu miastach po mszy następuje uroczysta defilada przez miasto policjantów w towarzystwie orkiestry. Kończy się uroczystym apelem lub też wręczeniem medali, odznaczeń i aktów mianowania na wyższe stopnie.

 
Piknik rodzinny, sympozja, wystawy 

To kolejne radosne aktywności związane z Dniem Policjanta, szczególnie że najczęściej dedykowane są całym rodzinom. W Warszawie organizowany jest piknik rodzinny, w którego programie są m.in. zawody sportowe (mecz piłkarski, biegi), pokazy tresury psów służbowych, Koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Policji, pokazy sprzętu, stoiska niemal wszystkich służb mundurowych czy konkursy z nagrodami.

Podobne pikniki organizowane są w innych dużych polskich miastach, a wraz z nimi koncerty, pokazy sprzętu policyjnego, antyterrorystów w akcji, konferencje, wystawy itp. Np. w Centrum Szkolenia Policji w Legionowie przygotowano wystawę poświęconą Policji Państwowej i Policji Województwa Śląskiego w okresie dwudziestolecia międzywojennego oraz Wojny Obronnej 1939 roku.

Policjanci mają też inne ciekawe pomysły na obchody swojego święta, np. oddanie krwi.

Z okazji Dnia Policjanta wszystkim funkcjonariuszom wypada życzyć pomyślnych interwencji i tego, by po każdej z nich wracali do domu...